Door de voortdurende oorlog in Oekraïne zijn volgens de Europese Commissie in 2022 inmiddels meer dan 7,4 miljoen Oekraïners hun land ontvlucht. De meesten van deze mensen worden opgevangen in buurlanden, maar sommigen van hen reizen naar andere landen in de EU waaronder Nederland. De gemeenten in Nederland zijn verantwoordelijk voor de realisatie en exploitatie van (nood)opvangplekken voor ontheemden uit Oekraïne. De veiligheidsregio's coördineren de spreiding van de ontheemden over de gemeenten.
De opvang van ontheemden uit Oekraïne wordt in 2023 voortgezet. Naar verwachting neemt het aantal ontheemden toe en de vraag vanuit de veiligheidsregio om aanvullende opvangplekken te realiseren navenant. De gemeente Raalte vangt ook in 2023 vluchtelingen uit Oekraïne op. Een deel van hen wordt opgevangen door particulieren, een deel in gemeentelijke opvanglocaties. Deze vluchtelingen hebben recht op onder andere onderwijs, zorg en opvang.
De opvang van Oekraïners vraagt het nodige van onze maatschappelijke partners en ambtelijke organisatie, bijvoorbeeld bij het verstrekken van leefgeld, het bieden van onderwijs en het begeleiden naar werk. Dit vormt een uitdaging, zeker in combinatie met andere ontwikkelingen zoals de toename van de taakstelling voor statushouders en de krapte op de arbeidsmarkt. Hier zijn dezelfde partners en gemeentelijke afdelingen mee gemoeid. Om eventuele knelpunten vroegtijdig te signaleren monitoren we de situatie.
Om in de opvang voor ontheemden te voorzien worden extra kosten gemaakt. Het rijk heeft als uitgangspunt om de kosten die gemeenten maken voor de gemeentelijke opvang integraal te vergoeden. Er wordt landelijk onderzoek gedaan naar een reële compensatie per gerealiseerde opvangplek. De uitkomsten worden in het najaar 2022 bekend. Komend jaar zullen we scherp blijven monitoren of de landelijke compensatie voldoende is om de gemeentelijke opvangkosten te dekken en hierover rapporteren via de zomernota en jaarrekening.